انواع عدسی ها وفریم ها برای افراد مختلف و سنین مختلف

اپتومتریست ریحانه اکبرزاده

با سپاس از اپتومتریست مهرداد اسدپور و اپتومتریست زهرا همتیان

انواع عدسی عینک

تک دید

عدسی تک دید، متداول ترین نوع عدسی است.

مزایا و معایب:

        I.            تمام سطح عدسی دارای توان یکسان است بنابراین حداکثر میدان دید را ایجاد میکند.

      II.            ارزان ترین نوع عدسی است. البته باید هزینه خرید دو عینک را پرداخت.

   III.            از معایب داشتن عینک مجزا این است که همیشه باید در حال عوض کردن عینک بود.

دو دید

 2نوع

   flat top

2دید خطی                 

دو عینک در یک عینک؛ یعنی هم نسخه مربوط به عینک دائمی(دید دور) و هم عینک مطالعه در یک قاب عینک اجرا می ‌شود.

نیازی به دو عینک نیست.

تدریجی یا پروگرسیو

در این عدسی هم توانایی دیدن دور و هم دیدن نزدیک گنجانده می ‌شود و فاصله ی بین آن ها به صورت ملایم تغییر می‌ کند.

برای این عدسی قاب عینک باید دارای ارتفاع کافی باشد .

مزایا و معایب عدسی های پروگرسیو:

* داشتن تمام خواص خوب دو دید، البته بدون داشتن خط مرئی

* مناسب برای دید دور، دید میانی و دید نزدیک 

* داشتن دید واضح و شفاف در تمام فاصله ها

* مانند عینک معمولی به نظر می ‌رسد و برخلاف عدسی دودید خطی نیست.

* ممکن است تا چهار هفته طول بکشد تا فرد به این عینک عادت کند.

انواع رنگ های عدسی

خاكستري:مشاهده درست رنگها را فراهم مي كند ولي  وضوح را افزايش نمي دهد. براي ورزشهايي مانند گلف ، دوچرخه سواري و دو مناسب است.

سبز: مشاهده درست رنگها و همچنين وضوح در نور زياد را فراهم مي كند.تحریک چشم را در روشنايي زياد كاهش مي دهد.

قهوه اي:مناسب براي ابر و مه .وضوح را افزايش مي دهد و براي ورزش هايي كه با تابش خيره كننده سروكاردارند از قبيل اسكي و ماهيگيري مناسب است.

كهربايي یا بلوک کننده نور آبی :آسمان  نيمه ابري ، مه دار . وضوح خوب ایجاد میکند.مناسب براي شكارچيان و خلبانان و اسكي بازان. رنگهارا تحريف مي كند(تصاوير زرد نارنجي به نظر مي رسند)

زرد: وضوح و عمق مشاهده رادر نور كم  بهبود مي بخشد . مناسب براي روزهاي ابري.

قرمز: دید عمق خوب در نور كم. مناسب براي اسكي و شكار.

انواع فریم

ü    فریم های پلاستیکی(Plastic)

ü    کاسه لاک پشتی

ü    Zyl  زیل

ü    فریم های فلزی(Metal):

فریم های فلزی، فریم هایی هستند که همه ی قسمت های آن به جز پدها و بخش های عقبی دسته ها(که با پلاستیک، پوشیده شده) از فلز ساخته شده اند.

حدقه ی فریم به طور کامل، عدسی را در بر می گیرد.

ü    فریم های زه پلاستیکی  (Nylon Cord Frames):

فریم های زه پلاستیکی را گاهی اوقات nylon supras هم می نامند. عدسی در این گونه فریم ها توسط زه پلاستیکی که گرداگرد لبه ی آن ها را در بر می گیرد، نگاه داشته می شوند. این موضوع باعث می شود که فریم، ریم لس به نظر آید. معمولا قسمت فوقانی عدسی، به حدقه ی بالایی فریم وصل می شود. بقیه ی عدسی دارای یک شیار جزیی است که به وسیله ی تراش هموار شده است.

ü    فریم های ترکیبی(Combination):

فریم های ترکیبی، به طور معمول فریم هایی هستند که دارای اسکلتی فلزی بوده و حدقه ی فوقانی و دسته های آن ها پلاستیکی می باشد. اگر چه این نوع، معمول ترین نوع ساخت است، هر گونه فریم با ترکیب فلز و پلاستیک مثل فریمی با حدقه ی پلاستیکی و دسته و پل فلزی در این طبقه بندی قرار می گیرند.

ü    فریم های نیم تنه(Half-eye)

فریم های نیم تنه، مخصوص کسانی ساخته شده است که دید نزدیکشان نیاز به اصلاح داشته، ولی برای دید دورمشکلی ندارند.

فریم های نیم تنه ی مخصوص دید دور که کمتر متداول می باشند، برای بیماران این امکان را فراهم می سازد که برای خواندن، از زیر عدسی ها نگاه کنند.

ü    فریم های ریم لس

در فریم های ریم لس، عدسی ها نه به وسیله ی زه پلاستیکی و نه به وسیله ی حدقه نگه داشته می شوند، بلکه بیشتر اوقات به وسیله ی پیچ یا گیره این نگهداری انجام می گیرد.

در بیشتر فریم های ریم لس، دو نقطه ی اتصال برای عدسی موجود است. یکی در منطقه ی نازال و دیگری در منطقه ی تمپورال.

 فریم های نیمه ریم لس(Semirimless Mountings)، مشابه ریم لس می باشند، به جز آن که این فریم ها دارای یک بازوی فلزی تقویت کننده بوده که در قسمت فوقانی عدسی، امتداد یافته و بخش مرکزی فریم را به Endpiece متصل می کنند.

بخش مرکزی شامل پل، بازوهای پد و پدها می باشد.

نیومانت(Numont Mountings) یک نوع فریم ریم لس است که عدسی ها را تنها از لبه ای که به سمت بینی قرار گرفته، نگه می دارد. عدسی ها در ناحیه ی دماغه، اتصال یافته اند و اتصال دسته ها به فریم، توسط یک بازوی فلزی برقرار می شود که در پشت عدسی به طرف گیج گاه امتداد یافته است. بنابراین، تنها یک نقطه ی اتصال برای عدسی وجود دارد.

فریم برای افراد مختلف

فریم ها باید دارای چند ویژگی کلی باشند:

1- قابل کشش و تغییر پذیری جهت ساخت و نصب عدسی باشد.

2- در برابر خوردگی بر اثر عوامل فیزیکی و شیمیایی مقاومت کند و تغییر شکل و اندازه و رنگ ندهد.

3- اشتعال ناپذیر و بی خطر باشد.

4- سبک باشد.

5- از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد.

6- دارای تنوع مدل باشد .

 فریم هایی برای محل کار

برای شغل های سنتی؛ فریم ها و قاب های عینک تیتانیوم، استیل ضدزنگ و یا بدون حاشیه مناسب می باشد.

برای مردان، قاب های قهوه ای، سیاه و نقره ای مناسب است.

این رنگ ها با لباس کار مناسب می باشند.

برای زنان، قاب های سیاه، قهوه ای، نقره ای، کبود و طلایی مناسب است

 قاب های عینک برای هنرمندان

هنرمندان معمولا از قاب های عینک با رنگ ها و طراحی غیرمعمول استفاده می کنند.

اشکال هندسی و به شکل گل، قاب های بزرگ تر و ورقه های چند رنگ از قاب های مورد علاقه هنرمندان می باشد.

سبک های قدیمی نیز مورد علاقه این اشخاص می باشد

انتخاب فریم با توجه به شکل صورت

قبل از این که به رنگ عینک تان بپردازید و بخواهید رنگ آن را انتخاب کنید اول به قاب و فریم عینک تان دقت کنید . اول فریمی را انتخاب کنید که صورت شما را اذیت نکند .

خصوصیات یک صورت بیضی شکل :

پیشانی پهن تر از چانه                                   

استخوان گونه برجسته

اگر صورت گردی دارید

مشخصات:

دارای گونه زیاد و دایره ای است.

چانه و خط موی گرد.

عریض ترین منطقه در قسمت گونه‌ها و گوش‌ها است.

خصوصیات یک صورت مربع:

استخوان گونه و فک آنها به یک اندازه پهن هستند.

خط فک مربعی بیشترین نشانه آشکار آن است.

اگر صورتی مستطیل شکل دارید :

بهتر است از فریم‌هایی استفاده کنید که گوشه‌های آن گرد هستند و دارای زاویه ی گرد می‌باشند ، زیرا برای اینکه حالت تعادلی بین صورتتان و قاب عینک تان برقرار کنید این حالت بهترین است.
 

خصوصیات صورت مثلثی شکل

ویژگی‌ها: پیـشـانی بـاریـکتـرین ناحیه صورت
میباشد و بتدریح بسمت گونه و چانه عریض تـر
میگردد.

پیشانی های پهن

چند مدل صورت مختلف از جمله صورتهای مثلثی ، مربعی و قلبی شکل وجود دارد که پیشانی های پهنی دارند.

معمولا" در این مدل صورتها ، فاصله بین چشمها زیاد است و فکها کوچک و باریک هستند . استفاده از عینکهای بزرگ باعث می شود این عدم تعادل بین بزرگی پیشانی و کوچک بودن فک بیشتر احساس شود و این نوع صورتها کمی نامتناسب به نظر برسند.

حتما” به پل عینک توجه کنید

همانطور که فرم عینک برای انتخاب آن مهم است و در هنگام خرید باید به آن توجه کنید پل عینک هم خیلی مهم است و اگر احساس می کنید بینی شما مشکلی دارد ،به پل عینک هم باید توجه خاصی داشته باشید .

بینی های بلند و یا پهن

به دنبال عینک هایی باشید که پل آنها کوتاه است و فریمشان بزرگ است. فریم های بزرگتر باعث می شوند که بینی شما کوچکتر به نظر برسد . عینکهای خلبانی خیلی جذاب هستند و آن دسته از عینکهای خلبانی که دارای دو پل هستند برای شما مناسبترند. علاوه براین شما می توانید از عینکهای بزرگ گرد و بیضی شکل هم استفاده کنید.

بینی های کوچک

اگر بینی شما کوچک است ، عینکهای بزرگی که در حال حاضر خیلی مد شده اند اصلا” برای شما مناسب نیستند زیرا این فریمهای بزرگ باعث می شود بینی شما کوچکتر از آنچه که هست به نظر برسد درست مثل اینکه یک کودک عینک بزرگسالان را به چشمش زده باشد. پس به دنبال عینکی باشید که پل آن بلند است و فریم آن متناسب با صورت شماست. بنا براین از عینکهای خلبانی مخصوصا” آن دسته از عینکهای خلبانی که دو پل دارند پرهیز کنید.ترجیحا” از عینکهای بزرگ ، گرد و بیضی استفاده نکنید.

عینکهایی که برای همه مناسب هستند :

عینکهایی که فریم آنها پروانه ای شکل است برای هر نوع صورت و هر مدل بینی مناسب هستند. این نوع عینکها اغلب کمی بزرگ هستند و پلهای بلند دارند و صورتتان را می پوشانند.پل عینکهای پروانه ای معمولا” در سایزهای مختلف موجود هستند بنا براین به دنبال عینکی باشید که پل آن خیلی پهن و یا خیلی باریک نباشد و برای بینی شما مناسب باشد.

چه رنگی برای عینک من بهتر است؟

رنگی را برای عینکتان انتخاب کنید که به رنگ صورت شما بیاید .

اگر شما صورت و پوست سفیدی دارید : بهتر است از رنگ‌های تند استفاده کنید مانند قرمز ، قهوه ای ، آبی ، مشکی ، این رنگ‌ها بیشتر به شما می‌آیند .

اگر پوست صورتتان سفید نیست: بهتر است از رنگ‌هایی مانند سفید ، مشکی ، خاکستری استفاده کنید .

در آخر به دو نکته جالب اشاره می‌کنیم: 

اگر می‌خواهید عینک‌های رنگی را انتخاب کنید بهتر است عینک خود را بنا به رنگ مویی که دارید که انتخاب کنید تا‌ هارمونی رنگ‌هایی که به کار برده اید جالب تر شود .

اگر از عینک‌های رنگی استفاده می‌کنید رنگ عینک تان نباید با رنگ رژ لب تان مثل هم باشند ، اگر رنگ عینک تان قرمز می‌باشد ، از رژلب قرمز استفاده نکنید .

دسته های عینک

دسته های عینک، تأثیر بسزایی در کوتاه یا کشیده جلوه نمودن صورت ایفا میکنند.

فریم برای بانوان:

v   قاب ‌‌هایی که لبه ی بالایی دارند و فاقد لبه تحتانی هستند باعث می‌ شوند ابروها و پیشانی بیشتر جلوه کند.

v   قاب ‌های بزرگ به صورت ‌های پهن و چهارگوش بیشتر می ‌آید. اگر اجزای صورت ‌خیلی کوچک و ظریف است بهتر است از این نوع قاب استفاده نشود چرا که اجزای صورت ‌ تحت ‌الشعاع بزرگی قاب قرار می ‌گیرد و به اصطلاح محو می‌ شود.

v   برخی از قاب‌ های مُد روز می ‌توانند جذابیت چهره را چند برابر کنند. هنگام انتخاب رنگ این نوع قاب، به رنگ مو و چهره باید توجه داشت. قاب ‌هایی که به اصطلاح بیشتر توی چشم هستند با موهای کوتاه تناسب بیشتری دارند و جذابیت چنین چهره ‌هایی را بیشتر می‌ کنند.

·       قاب‌ های مستطیلی باعث می ‌شود چهره‌ گردتر به نظر بیاید.پس اگر صورت کشیده و باریک بود بهتر است از چنین قاب ‌هایی استفاده شود. اما قاب ‌هایی که فاقد ریم هستند چندان جلب توجه نمی‌ کند این قاب ها برای افرادی که اصلا دوست ندارند جلب توجه کنند بسیار مناسب است.

عینک ‌های آفتابی خیلی بزرگ اجزای صورت را به طور کامل محو می ‌کنند و به جز در موارد خاصی که فرد می ‌خواهد چیزی را در صورت خود بپوشاند، توصیه نمی ‌شود. عینک ‌های آفتابی گرد جلوه‌ ای زیبا و در عین حال قدیمی و سنتی دارند. هنگام انتخاب چنین عینکی باید سعی شودقابی انتخاب شود که دقیقا متناسب با بزرگی و کوچکی اجزای صورت باشد، نه بزرگ تر و نه کوچک تر. عینک‌ های آفتابی بدون لبه بدون قاب باید حتما با ابرو هماهنگ باشد یعنی حاشیه ی فوقانی شیشه باید متناسب با شیب و شکل ابرو باشد.

فریم برای آقایان:

v   قاب‌ هایی که لبه فوقانی‌‌ شان یکپارچه و پیوسته است و به اصطلاح میل‌ ابرو (brow bar) دارد، باعث می ‌شود طاسی سرمردان کمتر به چشم بیاید.

v   کسانی که بینی بزرگ دارند بهتر است از قاب‌هایی high temple استفاده کنند تا برجستگی بینی ‌شان کمتر به چشم بیاید.در این نوع قاب، دسته عینک به بالاترین قسمت لبه متصل می‌ شود. با استفاده از چنین قابی، نگاه طرف مقاشبل به سمت بالا و به دور از بینی کشیده می ‌شود.

v   قاب ‌های بزرگ و چهارگوش به صورت ‌های ریش دار بیشتر می ‌آید.

v   رنگ قاب باید با ترکیب رنگی چهره، مو، ریش و سبیل هماهنگی داشته باشد.

v   اگر ابرو و پیشانی زیبا است، بهتر است از قاب‌ هایی استفاده شود که فقط لبه فوقانی دارند. اما اگر ابروها خیلی شلوغ و پُرپشت است، بهتر است از قاب ‌های بی ‌لبه(عینک ‌های بی ‌قاب) استفاده شود تا ابروها کمتر به چشم بیاید.

v   قاب‌ های ظریف فلزی که رنگی خنثی دارند، درست مانند عینک ‌های بی‌ قاب، اصلا جلب توجه نمی‌ کنند و به اصطلاح روی صورت دیده نمی‌ شوند.

فریم و شیشه عینک در سالمندان

 فریم‌های عینک حتی‌الامکان باید سبک و غیرشکننده باشند تا حداقل فشار را روی بینی و پلک تحتانی و گونه اعمال کنند. استفاده از فریم‌های سنگین و نامناسب همراه با شیشه‌های سنگین به خصوص نمره‌های بالا، باعث آثار فشاری روی بینی و کشیده‌شدن پلک تحتانی به پایین و گاهی درماتیت (التهاب پوست) می‌شود.

با توجه به احتمال بروز حادثه و خطر سقوط افراد سالمند، توصیه می‌شود ترجیحا شیشه‌های عینک پلاستیکی باشد تا احتمال آسیب به کره چشم و پلک ها به حداقل برسد.

دسته عینک و قرارگرفتن آن روی گوش نیز باید به گونه‌ای باشد که جابجایی اندکی را ایجاد کند و همراه با استفاده از سمعک برای بیمار آزاردهنده نباشد.

عینک دو کانونه برای سالمندان باید به‌گونه‌ای طراحی شود که قسمت فوقانی add در امتداد لبه پلک تحتانی بیمار باشد.

فریم و شیشه عینک در کودکان

انتخاب درست عدسی، اولین نکته در تهیه عینک مناسب برای کودکان است.

مزیت

 نشکن بودن این عدسی‌ها و قدرت آنها در جذب میزان قابل توجهی از اشعه ماورای بنفش است.

استفاده از عدسی‌هایی با انحناهای خاص

توجه به ظاهر عینک

توجه به جنس فریم عینک.

ویژگی های مناسب برای عینک کودک

* ضخامت عدسی های عینک

نسخه عینک، اولین عامل دخیل در انتخاب فریم عینک است، به خصوص اگر عدسی های تجویز شده ضخیم هستند، بنابراین فریم انتخابی باید تا حد امکان کوچک باشد.

v   پل بینی مناسب

از آنجایی که بینی کودکان به رشد کامل خود نرسیده است، یکی از نکات مهم در انتخاب عینک کودکان، پل بینی مناسب می باشد.

v   دسته های فریم

فریم های پشت گوش فنردار که دسته آن ها دور گوش می پیچد، گزینه مناسبی برای کودکان نوپا هستند و از سُر خوردن و افتادن عینک جلوگیری می کنند. البته این فریم ها در مواردی که عینک دائمی نیست، خیلی مناسب نمی باشند.

v   لولاهای ارتجاعی (فنری)

فریم های لولا فنری برای کودکان مناسب هستند. این لولاها موجب می شوند که دسته های فریم بدون آسیب دیدن قابلیت خم شدن به سمت خارج را داشته باشند (به فرض اگر کودک با عینک بخوابد).

انواع عینک های آفتابی

عینک هایی که 99 درصد از اشعه ماورای بنفش را جذب می کنند

عدسی های پلاستیکی و عدسی های شیشه ای تا حدی اشعه ماورای بنفش را جذب می کنند، ولی جذب UV توسط این عدسی ها را می توان با اضافه نمودن مواد شیمیایی به ماده اصلی لنز و یا پوشاندن لنز با ماده ای مخصوص ارتقا داد.

عینک هایی که 90 درصد اشعه مادون قرمز را جذب می کنند

بخش مادون قرمز نور خورشید ناچیز بوده و چشم نیز این طول موج را به خوبی تحمل می کند. بعضی کارخانه های سازنده عینک های آفتابی ادعای حفاظت از چشم در مقابل اشعه مادون قرمز را دارند و حال آن که تحقیقات موجود رابطه محکمی را بین بیماری های چشمی و اشعه مادون قرمز نشان نداده اند.

عینک های پلاریزه یا ضد انعکاس

عدسی های پلاریزه خیرگی نور خورشید را که از سطوحی صاف مثل سنگ فرش خیابان ها و یا سطح آب که انعکاس می یابد، از بین می برند.

عینک های آیینه ای

پوشش آیینه ای در واقع لایه نازکی از مواد فلزی مختلف است که به روی سطح عدسی های معمولی کشیده شده است.

عینک های فتوکرومیک

یک عینک فتوکرومیک به طور خودکار، در مقابل نور زیاد تیره شده و در نور کم روشن تر می شود.

این عینک ها از نظر رنگ نیز به صورت یکنواخت و یا سایه روشن عرضه می شوند. گرچه عینک های فتوکرومیک از نظر جذب UV می توانند عینک های خوبی باشند، ولی مدت زمانی طول می کشد تا با شرایط مختلف نوری (به طور ناخواسته) سازگار شوند.

عینک های سایه روشن (Gradient)

رنگ عدسی های سایه روشن از بالا به سمت پایین (تک سایه) و یا از بالا و پایین به سمت وسط (دو سایه) تغییر می کند و در واقع سایه روشن می شود.

مزیت عدسی های سایه روشن تک سایه (تیره در بالا و روشن تر در پایین

مزیت عدسی های سایه روشن دو سایه (تیره در بالا و پایین، روشن در وسط).

عینک های کمربندی (Wrapround)

عینک های کمربندی طوری طراحی شده اند که مانع ورود نور از کناره های قاب عینک و رسیدن آن به چشم می شوند.

مطالعات نشان داده که میزان ورود اشعه UV به چشم از اطراف قاب عینک های معمولی به قدری زیاد است که می تواند اثر مفید عدسی های محافظ را کاهش دهد.

از این نظر، عینک های آفتابی کمربندی که قاب بزرگی دارند و چشم را از تمامی زاویه ها می پوشانند، مفیدترند.