عمل جراحی گلوکوم :

ترجمه:ژینو مظفری

ویرایش و تنظیم:اپتومتریست زینب دانش

همه روش های جراحی گلوکوم ( چه با لیزر و چه بدون لیزر ) برای انجام یکی از دو نتیجه اصلی طراحی شده اند : کاهش تولید مایع زلالیه یا افزایش خروج آن .

گاهی یک روش هر دو کار را انجام می دهد .

معمولا هدف جراحی گلوکوم یا درمان گلوکوم ، کاهش یا  ثابت کردن IOP می باشد . هنگامی که این هدف انجام شد  از صدمه به ساختارهای درون چشمی بخصوص عصب اپتیک پیشگیری می شود .

بدون توجه به درمان ، تشخیص اولیه بهترین راه جلوگیری از کاهش دید در گلوکوم است . در زمان های تعیین شده برای یک معاینه چشمی کامل که شامل چک کردن IOP نیز می باشد ،معاینه کننده خود را ملاقات کنید .افرادی که ریسک بالای ابتلا به گلوکوم دارند مانند فشار چشم بالا ، تاریخچه ی فامیلی ، پس زمینه ی قومی ، سن یا ظاهر عصب اپتیک لازم است که مرتبا تحت معاینه باشند.

چه موقع عمل جراحی گلوکوم لازم است ؟

بستگی به نوع گلوکوم ، ممکن است گزینه های درمانی مختلفی در نظر گرفته شود .

در جراحی گلوکوم راه خروجی جدید برای مایع زلالیه ایجاد می شود .

گزینه های غیر جراحی شامل استفاده از داروهای موضعی چشم ( قطره های چشمی ) یا داروهای خوراکی می باشد .

در بسیاری از موارد گلوکوم با یک یا چند دارو کنترل می شود ، اما ممکن است بعضی از افراد برای کاهش بیشتر IOP از طریق افزایش خروج زلالیه، نیاز به جراحی داشته باشند .

گاهی جراحی می تواند نیاز به قطره های چشمی گلوکوم را حذف کند. به هر حال شما لازم است که قطره های چشمی را حتی بعد از جراحی گلوکوم مصرف کنید .

بعضی از تحقیقات اخیر نشان می دهد که روش لیزر شناخته شده به عنوان ترابکولوپلاستی لیزر  (SLT) ممکن است تاثیر برابر با قطره های چشمی برای کاهش IOP داشته باشد. این عمل جراحی لیزر ممکن است یک درمان اولیه در نظر گرفته شود . بخصوص برای افرادی که به سختی برنامه دقیق و منظم لازم برای مصرف قطره های چشمی را قبول می کنند .

در روش دیگر که ترابکولکتومی نامیده می شود یک منطقه خروجی مصنوعی ایجاد می شود . این روش در موارد پیشرفته گلوکوم که عصب اپتیک صدمه دیده و IOP مدام افزایش می یابد بکار می رود .

سومین گزینه رایج شامل شانت ( تغییر جهت دادن ) است که جراح یک ایمپلنت جراحی را برای بهبود خروج زلالیه در چشم جای گذاری می کند.

لیزر ترابکولو پلاستی :

برای افزایش خروج زلالیه ،یک چشم پزشک با لیزر این روش را انجام می دهد .بدین گونه که سوراخ های ریزی در زاویه اتاق قدامی چشم جایی که قرنیه و عنبیه به هم متصل می شوند ایجاد می کند .

یک روش جدیدتر لیزر ترابکولو پلاستی است که آسیب حرارتی حداقلی به بافت مجاور دارد .

این روش معمولا  در بیماری که در حال درمان با قطره های چشمی است ،همزمان با مصرف دارو انجام می شود .

ترابکولکتومی ، ترابکولوتومی و گونیوتومی :

چشم پزشک شما ممکن است توصیه کند که یک شکاف  برای ایجاد کانال های جدید برای خروج طبیعی زلالیه ایجاد شود ، برای انجام این هدف ترابکولکتومی انجام می شود .

ترابکولکتومی رایج ترین روش جراحی غیر لیزری است برای گلوکومی که IOP توسط قطره های چشمی ، داروهای خوراکی یا لیزر ترابکولوپلاستی کنترل نشده است.

در این روش سوراخ کنترل شده ای ایجاد می شود که زیر ملتحمه رد می شود . یک حباب کوچک ملتحمه در محل اتصال قرنیه و اسکلرا (لیمبوس )( جایی که این جراحی دریچه را ایجاد می کند )به نظر می رسد .

ترابکولوتومی : مشابه ترابکولکتومی است بجز اینکه برش ایجاد شده بدون برداشت بافت است .

گونیوتومی : معمولا در نوزادان و کودکان کوچک استفاده می شود که لنز های ویژه ای برای تماشای ساختارهای درونی چشم استفاده می شود تا باتوجه به آنها دهانه ای در ترابکول مشورک برای خروج زلالیه ایجاد کنند .

اریدومی و اریدکتومی :

در اریدومی به وسیله لیزر سوراخی در عنبیه ایجاد می شود که خروج زلالیه توسط ان صورت گیرد .

در اریدکتومی با عمل جراحی تیکه کوچکی از عنبیه برداشته می شود تا خروج زلالیه را در چشم هایی که زاویه اتاق قدامی تنگ دارند بهبود بخشد .

شانت و ایمپلنت :

شانت ها و استنت های گلوکوم دستگاه های کوچکی هستند که در طی ترابکولکتومی با عمل جراحی وارد چشم می شوند تا خروج زلالیه را افزایش دهند و فشار بالای چشم را کاهش دهند . این دستگاه معمولا از موادی چون سیلیکون ، پلی پروپیلن یا فلزات سازگار با محیط ساخته می شوند که با نادیده گرفتن کانال های بسته شده و صدمه دیده ی خروج زلالیه ، راه عبور جایگزینی برای خروج زلالیه ایجاد می شود .

اصطلاح" ایمپلنت گلوکوم " گاهی برای توصیف شانت و استنت استفاده می شود و همچنین برای توصیف دستگاه های ریز وارد شده به چشم که بجای داروهای کاهش دهنده ی IOP در گلوکوم استفاده می شوند .

عوارض این ایمپلنت ها می تواند شامل ایجاد فشار خیلی پایین چشم (هیپوتونی ) ، همچنین می توانند خیلی نزدیک به جلوی سطح چشم باشند و همچنین می توانند در جاهایی که قرار می گیرند باعث فرسایش هایی در بافت های چشم بشوند. با وجود این خطر ها شانت و ایمپلنت برای گلوکوم معمولا امن و موثر هستند و می توانند نیاز به داروهای چشمی را کاهش یا از بین ببرند .